Một hình thù Out-of-the-box cho đô thị mới
Thành phố The Line — Saudi Arabia
Hầu hết tất cả các đô thị hiện nay dù lâu đời hay mới đều ít nhiều dựa trên kiểu quy hoạch từ lâu đời đó là dựa trên đặc điểm tài nguyên của một khu vực rồi từ đó hình thành hệ thống đường xá cho các hoạt động thông thương, rồi phát triển lên đến hạ tầng, rồi mọc đến các công trình phục vụ xã hội.
Vương quốc Ả Rập Xê Út (Saudi Arabia) gần đây đã tung ra một kế hoạch tham vọng là xây dựng một thành phố phi carbon dọc theo một đường thẳng tắp dài 170km. Dự án được xem là một bước tiến quy hoạch đầu tiên trong 150 năm khi không dựa trên một hệ thống đường xá có sẵn nào. Thành phố tuyến tính (linear city) tên The Line là một phần của dự án siêu đô thị thông minh Neon với mức đầu tư 500 tỉ đô.
Đặc điểm đáng chú ý của thành phố The Line:
- Không có đường xá, không có phương tiện cá nhân
- Gồm các khu dân cư quy cụm (city module) bố trí dọc theo đường thẳng 170km với các tiện nghi chỉ trong 5 phút đi bộ
- Các hoạt động xã hội trong mỗi city module sẽ được vận hành bởi AI
- Các city module được liên kết chặt chẽ với nhau bằng hệ thống hạ tầng và logistic xuyên suốt, hoàn toàn ngầm, và trên cơ sở tôn trọng tính bền vững của môi trường xung quanh với tên gọi là The Spine
Các kiểu phương tiện công cộng và vận chuyển sẽ được vận hành phần lớn bởi AI, gồm 1 line cho metro, 1 line cho các phương tiện tải tốc độ cao hoàn toàn dưới lòng đất (Spine layer). Tầng phía trên sẽ dành cho các đường ống phục vụ hạ tầng (Service layer), và phía trên mặt đất sẽ dành cho người đi bộ và các tiện tích cho dân cư (Pedestrian layer).
- Các công trình trong mỗi city module không những đạt zero carbon mà còn giúp đóng góp năng lượng cho thành phố
Ý tưởng cho việc phát triển thành phố The Line dựa trên một hiện trạng đáng báo động trên thế giới hiện nay là mức độ ô nhiễm khó kiểm soát, tai nạn giao thông, và mực nước biển dâng cao đe dọa sự sống còn của nhiều đô thị lớn. Theo ông Bin Salman, hoàng tử của Saudi Arabia, trước năm 2050 dự đoán sẽ chứng kiến việc 1 tỉ người phải di dời nơi sinh sống do lượng khí thải CO2 vượt quá ngưỡng, nước biển dâng lên cao, 90% dân số thế giới sẽ sống với không khí ô nhiễm.
Dự án thành phố The Line dự kiến sẽ được khởi công trong năm 2021 và là một phần của siêu đô thị thông minh Neom trong tương lai với mục tiêu hoàn tất vào năm 2030 của chính phủ Saudi Arabia.
Tổng hợp bởi Jimmy Huy Nguyen
Nguồn:
https://www.dezeen.com/2021/01/13/line-saudi-arabia-170-kilometres-long-city-neom/
[https://www.dailymail.co.uk/news/article-9132205/Top-global-oil-exporter-Saudi-Arabia-launches-car-free-city.html](Saudi Arabia announces new eco-city with ‘zero cars, zero streets and zero carbon emissions’ | Daily Mail Online) |